سید محمد حسینی

شوک امنیتی حمله اسرائیل به قطر؛ ریشه‌ها و پیامدها

حمله اسرائیل به قطر با هدف ترور رهبران حماس، شوک امنیتی بزرگی به کشورهای منطقه و به خصوص شورای همکاری خلیج فارس بود. این حادثه تأثیر به سزایی بر کنش‌های امنیتی آینده کشورهای منطقه غرب آسیا و به خصوص اعضای شورای همکاری خلیج فارس خواهد داشت که موضوع بحث این نوشتار است. حادثه ٧ اکتبر ٢٠٢٣ که باید آن را نقطه عطفی در نظم منطقه‌ای غرب آسیا دانست؛ بسیاری از روندهای امنیتی و سیاسی این منطقه را دچار ضعف و حتی قطع کرده است. حالا حمله اسرائیل به قطر سرمنشأ روندهای جدید امنیتی در منطقه خواهد بود که به تدریج ظاهر می‌شوند.
سه شنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۴

گذار نظم کهن به نظم جدید از گذرگاه جنگ اوکراین

بزرگترین حمله هوایی روسیه از آغاز جنگ اوکراین، 7 سپتامبر، با حمله به ساختمان اصلی کابینه دولت اوکراین در کی‌یف انجام شد. ساختمانی که محل استقرار کابینه دولت و دفتر وزرای آن است. طی یک سال گذشته دولت ترامپ که کشورش در طولانی کردن جنگ اوکراین نقش اصلی را بر عهده داشت، تلاش بی‌وقفه‌ای برای آتش‌بس و توافق میان اوکراین و روسیه را آغاز کرده که تاکنون به سد خواسته‌های حداکثری پوتین برخورد کرده است. آمریکا مطالباتش را از جنگ اوکراین کاهش و روسیه افزایش داده است؛ اما هنوز نشانه‌ای از یک آتش‌بس جدید میان روسیه و اوکراین دیده نمی‌شود.
یکشنبه ۲۳ شهریور ۱۴۰۴

کریدور زنگه‌زور، ریشه‌ها و پیامدها برای ایران

با بهره‌مندی از نظریه‌های ژئوپلیتیک و تجربه زیسته در نظام بین‌الملل آموخته‌ایم،خلاء قدرت خالی نمی‌ماند بلکه همواره توسط رقبا پر می‌شود. توافق آذربایجان و ارمنستان برای احداث کریدور زنگه‌زور با عاملیت و کارگزاری آمریکا، محصول رایزنی دیپلماتیک چند روزه و حتی چند ماه نیست بلکه مجموعه‌ای از مؤلفه‌های گوناگون طی سال‌ها در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی زنجیروار کنار هم جمع شده و موجب شکل‌گیری چنین توافقی شده‌اند. بی‌تردید احداث زنگه‌زور برای ایران یک بحران ژئوپلیتیک است.
چهارشنبه ۲۲ مرداد ۱۴۰۴

الگوی بازدارندگی و جنگ اراده‌ها در مذاکرات ایران و آمریکا

مذاکرات ایران و آمریکا در فضای مملو از عناصر عدم قطعیت‌ها و پیشران‌ها پیش می‌رود و توازن نسبی این عناصر موجب می‌شود، بیم از شکست و یا امید به توافق، پس از هر دور از مذاکرات زنده شوند. اکنون پس از برگزاری پنج دور از مذاکرات و دیدبانی میدان منازعه می‌توان دو پیشران را قویأ مطرح کرد:
سه شنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۴

راهبردِ شش سر برد برای ایران

سیاست خارجی ایران در یکی از حساس‌ترین بزنگاه‌های تاریخی خود قرار گرفته است. خطر وقوع جنگ نه تنها حاکمیت جمهوری اسلامی ایران بلکه ژئوپلتیک ایران را نشانه گرفته است.
شنبه ۱۰ خرداد ۱۴۰۴

لایه‌های آشکار و پنهان سفر ترامپ به خلیج فارس

پیچیدگی معادلات سیاسی و امنیتی در غرب آسیا و تعدد عدم قطعیت‌ها در این منطقه موجب شده است تا بسیاری از تحلیل‌های سیاسی و امنیتی در قبال این منطقه در معرض بی‌اعتباری قرار گیرند.
چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴

جنگ چقدر به ایران نزدیک است؟

عادت، عنصری ذهنی است.شبکه‌ای پیچیده از نورون‌های ذهنی، عادت را در ذهن انسان ایجاد می‌کنند. این مقدمه نظری از آن جهت حائز اهمیت است که تصمیم‌گیران سیاسی در ایران در حوزه داخلی و خارجی طی سال‌های اخیر عمدتأ با رویدادهای شگفتی‌ساز مواجه بوده‌اند.نگاهی به تحولات داخلی و خارجی به خصوص تحولات منطقه‌ای طی سال‌های اخیر نشان می‌دهد سیاست داخلی و خارجی ایران عمدتأ رویداد محور شده است.رویداد محور شدنِ سیاست، پیش‌بینی تحولات را بسیار سخت می‌کند و علاوه بر آن روندها را نیز تضعیف و جامعه را مستعدِ وقوع رویدادهای شگفتی‌ساز و حتی فاجعه‌آمیز می‌سازد.
دوشنبه ۲۰ اسفند ۱۴۰۳

موانع و مشوق‌های توافق ایران و امریکا در سطح منطقه‌ای

علائم لفظی از سوی ایران و امریکا برای آغاز مذاکرات در حال افزایش است. دولت آقای پزشکیان از همان اول تلویحأ راهبرد خود در قبال تحریم‌ها را #171مذاکره مستقیم با امریکا#187 معرفی کرد و در روزهای اخیر این راهبرد را علنی کرده است.
چهارشنبه ۱۰ بهمن ۱۴۰۳

بین سطور سخنرانی ترامپ در روز تحلیف برای ایران

سخنرانی ترامپ در مراسم تحلیف، مانند هر متن گشوده دیگر، سطور و بین سطوری داشت. گاه ناگفته‌های متن و یا بینِ سطور متن از گفته‌ها و سطورِ متن، اهمیت بیشتری دارند.
چهارشنبه ۳ بهمن ۱۴۰۳

دکترین دوستونی ترامپ متکی بر ترکیه و عربستان

پیچیدگی، ابهام، آشوب و عدم قطعیت وصف حال این روزهای خاورمیانه است که با اضافه شدن ترامپ با خصلت(پیش بینی ناپذیری) معضله خاورمیانه پیچیده تر و ابهام آمیزتر خواهد شد.
یکشنبه ۲۳ دی ۱۴۰۳